idż do fizyka kwantowa.
1. Rozkład dwumienny; przykłady. Liczba stanów dozwolonych dla układu makroskopowego.

2. Definicja i własności temperatury bezwzględnej; temperatura układów w równowadze cieplnej; pomiar temperatury.

3. Entropia (definicja mikroskopowa, małe przekazy ciepła); stan równowagi.

4. Układ kontaktujący się termicznie ze zbiornikiem ciepła (rozkład kanoniczny).

5. Paramagnetyzm (prawo Curie). Ciepło właściwe oscylatora harmonicznego.

6. Średnia energia i średnie ciśnienie gazu doskonałego.

7. Twierdzenie o wiriale w zastosowaniu do gazu doskonałego. Gazy rzeczywiste.

8. Ogólne równanie stanu gazów doskonałych.

9. Twierdzenie o ekwipartycji energii (wyprowadzenie i przykłady).

10. Maxwellowski rozkład prędkości.

11. Entropia gazu doskonałego; równanie adiabaty.

12. Zasady termodynamiki i związki statystyczne. Sprawność silnika. Cykl Carnota.

13. Potencjały termodynamiczne (wyprowadzenia) i tożsamości Maxwella.

14. Prawo Steana-Boltzmana. Prawo Wina.

15. Stan równowagi pomiędzy fazami; równanie Clausiusa - Clapeyrona.

16. Układy otwarte. Statystyki kwantowe. Granica klasyczna.

17. Rozkład Plancka.

18. Gęstość stanów w przestrzeniach 1, 2, 3-wymiarowych. Periodyczne a sztywne warunki brzegowe.

19. Gaz elektronów swobodnych.

20. Półprzewodniki: gęstość nośników, prawo działania mas, potencjał chemiczny.

Notatki do wykładu z FIZYKI STATYSTYCZNEJ.
Opracowali: J. Ropka, B. Wróbel.
Konsultacje: J. Wolny


6. Średnia energia i średnie ciśnienie gazu doskonałego.

Obliczenia przeprowadzimy przy założeniach, że:

  • energia oddziaływań jest dużo mniejsza od energii kinetycznej;
  • gaz jest niezdegenerowany, czyli danej konfiguracji odpowiada dokładnie jeden stan i jedna energia;
  • cząstki są rozróżnialne, każdą możemy śledzić oddzielnie.

funkcja rozdziału:

Powyższą funkcję rozdziału można przedstawić w postaci niezależnych iloczynów:



Pierwszy czynnik oznaczamy jako Zx

Obliczenia Zx można łatwo wykonać, jeżeli skorzystamy z faktu, że dla dowolnego zbiornika o rozmiarach makroskopowych, czyli o dużych Lx, współczynnik przy nx2 jest bardzo mały (o ile tylko nie jest duże, czyli jest to słuszne dla wysokich temperatur).

A zatem kolejne wyrazy tej sumy będą się bardzo mało różnić, czyli z dużym przybliżeniem możemy ją zastąpić całką:


podstawiamy zmienne:

Ostatecznie dla gazu doskonałego w przybliżeniu klasycznym (tj. wysokich temperatur) otrzymujemy:

Mając funkcję rozdziału, możemy policzyć średnią energię cząsteczek gazu:
średnia energia N cząsteczek gazu (n moli):



Średnie ciśnienie gazu doskonałego.

Oznaczmy przez F siłę, z jaką działa cząsteczka w kierunku x na prawą ściankę pudła, w którym gaz jest zamknięty (tzn. ścianę x=Lx). Fr- wartość tej siły dla cząsteczki znajdującej się w określonym stanie kwantowym r, w którym energia wynosi r. Przypuśćmy, że przesunęlibyśmy prawą ściankę zbiornika bardzo powoli w prawą stronę o odcinek dLx. W takim procesie praca, którą wykonałaby cząsteczka na tej ściance - FrdLx – musiałaby być równa ubytkowi energii -dr tej cząsteczki.

Średnią siłę wywieraną przez cząsteczkę na ścianę naczynia otrzymamy uśredniając siłę Fr po wszystkich możliwych stanach cząsteczki

   
   
Pamiętając, że



Dla N cząsteczek wynik musimy pomnożyć przez N.

Obliczamy średnie ciśnienie na ściankę naczynia dzieląc siłę przez powierzchnię S=LyLz

Jest to równanie stanu dla niezdegenerowanego gazu doskonałego

góra